در مقاله امروز می خواهیم به بررسی موضوع (ظروف چوبی ایرانی) بپردازیم.
ظروف چوبی یکی از پرکاربرد ترین انواع لوازم منزل است که در خانه هایی با دکور های مدرن و سنتی یافت می شود و با هر نوع و رنگ ست لوازم منزل سازگار می باشد. در فنگ شویی هم به استفاده از لوازم چوبی در منازل اشاره شده است که این لوازم می توانند انرژی های منفی را دفع کند، لوازم چوبی منزل هم می توانند به صورت روزمره مورد استفاده قرار بگیرند و یا جنبه ی تزئینی و زیبایی داشته باشند.
در ادامه این مقاله شما را با انواع ظروف چوبی ایرانی و چوب های به کار گرفته شده برای ساخت این ظروف و لوازم چوبی منزل آشنا می کنیم پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
1. تاریخچه استفاده از چوب در ایران به چه دورانی بر می گردد و آیا ظروف چوبی در دوران باستان کاربردی داشته است؟
2. در ساخت ظروف چوبی و لوازم چوبی منزل از چه نوع چوب هایی استفاده می شود؟
3. خراطی چیست و آیا ظروف چوبی نیز در طی عملیات خراطی ساخته می شود؟
4. در صورتی که ظروف چوبی منزل دچار ضربه و آسیب شوند راهی برای ترمیم مجدد وجود دارد؟
5. چرا در ساخت ظروف چوبی ایرانی در مرحله پایانی از روغن جلاء استفاده می کنند؟
6. به چه علت از روغن بزرک که به روغن جلا هم معروف است در روغن کاری ظروف چوبی ایرانی استفاده نمی شود؟
7. چرا بهتر است در روغن کاری ظروف چوبی ایرانی از روغن گیاهی تولید شده با روش صنعتی استفاده کرد؟
8. در آشپزخانه منازل از چه ظروف چوبی استفاده می شود؟
9. برای نگهداری از ظروف چوبی ایرانی از چه روش هایی باید استفاده کرد تا دوام و ماندگاریشان بیشتر شود؟
10. اکسسوری های چوبی شامل چه چیز هایی می شود؟
تاریخچه استفاده از چوب در ایران به چه دورانی بر می گردد و آیا ظروف چوبی در دوران باستان کاربردی داشته است؟
هرچند تاریخچه دقیقی از استفاده لوازم چوبی در ایران به دست نیامده اما باستان شناسان ایرانی و بین المللی با بررسی آثار به جا مانده از گذشتگان توانسته اند اطلاعاتی در این زمینه به دست آورند که تاریخ آن را تقریبی بیان کرده اند.
در زیر به برخی از این اطلاعات به دست آمده در زمینه استفاده از چوب و لوازم چوبی در ایران را شرح می دهیم:
1. در قبر های به جا مانده از دوران باستان در شهر فسا که مربوط به 5000 سال قبل از میلاد مسیح می باشد باستان شناسان توانسته اند یک قطعه چوبی کشف کنند که نشان دهنده این می باشد ایرانیان در این دوران از چوب برای ساخت لوازم منزل و لوازم تزئینی استفاده می کردند لازم به ذکر است که این قطعه از چوب درخت گلخونک ساخته شده بود.
در طی اکتشاف دیگری که در چراغعلی تپه واقع در گیلان رخ داد باستان شناسان توانستند یک ماکت گاو آهن چوبی در این منطقه پیدا کنند که مربوط به همین دوران بود و این نشان می دهد که در طی این سال ها از چوب علاوه بر ظروف چوبی منزل و لوازم تزئینی برای ساخت لوازم کشاورزی نیز استفاده می شد.
2. طبق اطلاعات به دست آمده توسط باستان شناسان نشان داده شده که در حدود 4200 سال قبل از میلاد مسیح ایرانیان از چوب درختان برای ساخت خانه های چوبی و تهیه سرپناهی برای خود استفاده می کردند.
3. طبق اکتشافاتی دیگر که در شهر شوش رخ داد باستان شناسان متوجه شدند که در حدود 3000 سال پیش از میلاد مسیح ایرانیان ساکن در این مناطق از چوب برای ساخت نردبان و وسایل ساختمانی استفاده می کردند.
4. باستان شناسان طبق تحقیقاتی که انجام داده اند دریافته اند که در دوران هخامنشی استفاده ازچوب برای ساخت ابزار جنگی بسیار رواج داشته. نیزه های مورد استفاده در جنگ های این دوران با استفاده از چوب تهیه شده بود همچنین ارابه هایی که برای جنگ راهی می کردند در میانه آن برج چوبی قرار داشته که تیراندازان در آن مستقر می شدند. در همین دوره علاوه بر ابزار آلات جنگی از چوب در زمینه معماری و ساخت ابزار آلات کشاورزی استفاده می شد، گاو آهن چوبی به جا مانده از دوران هخامنشی یعنی حدودا 400 سال پیش از میلاد مسیح گویای این حقیقت است.
5. گروهی دیگر از مورخین معتقد که سازه سقف تخت جمشید از چوب بوده که در طی آتش سوزی به کلی از بین رفته که برخی از باستان شناسان ادعا داشته اند که چوب های به کار رفته برای ساخت تخت جمشید چوب سدر لبنان بوده است.
6. در طی تمامی این دوران ها آثاری مبنی بر استفاده از چوب در زمینه های هنر، صنعت، ساختمان سازی و آلات جنگی وجود داشته اما از دوره سلوکیان هیچگونه آثار معتبری در زمینه استفاده مردم از چوب طی این دوره به جا نمانده است و مورخان تاکنون نتوانسته اند هیچ آثاری در این زمینه پیدا نمایند.
7. در دوره اشکانیان از چوب در زمینه ساخت ابزار جنگی و ساختمان سازی استفاده می شد. با این که ساختمان سازی با استفاده از چوب در دوره اشکانیان به پای دوره هخامنشی نمی رسید،اما باز در معماری های خود از چوب استفاده هایی داشته اند و این را هیچگونه نمی شود انکار کرد.
8. طبق آثار به دست آمده از دوران ساسانیان از چوب علاوه بر ابزار جنگی در ساختمان سازی از کلاف های چوبی جهت استحکام بیشتر ساختمان در بین دیوار ها استفاده می شده است.
9. پس از ظهور اسلام استفاده از چوب در زمینه معماری پیشرفته تر از قبل ادامه یافت هنرمندان توانستند قبل از بکار بردن چوب در زمینه معماری با انجام حکاکی هایی بر روی آن جلوه ی زیبایی در ظاهر ساختمان ها ایجاد نمایند. منبر و در های مساجدی که به دستور ابومسلم خراسانی ساخته شده اند به درستی گویای این مطالب می باشند.
10. پس از طی این صده های طولانی که از چوب عمدتا در زمینه های ساختمان سازی و ابزار آلات جنگی و کشاورزی استفاده می شده در سال 1309 با تاسیس مدرسه "صنایع قدیمه" توسط استاد حسین طاهر زاده بهزاد ساخت لوازم چوبی تزئینی و ظروف چوبی به مرور بین مردم رواج پیدا کرد و تا به امروزه که ایده ها و تنوع محصولات چوبی افزایش پیدا کرد به صورتی که با ورود به هر خانه ای غالبا چندین وسیله چوبی دیده می شود از کالای خواب و مبلمان گرفته تا ظروف غذا خوری و لوازم تزئینی.
در ساخت ظروف چوبی و لوازم چوبی منزل از چه نوع چوب هایی استفاده می شود؟
یکی از نکاتی که در هنگام تهیه ظروف چوبی و تزئینات چوبی باید در نظر گرفته شود جنس چوب است. هر وسیله ی چوبی با توجه به کاربردی که دارد به چوب هایی با جنس خاص نیاز دارد و با شناخت این چوب ها و مواردی که قابلیت کاربرد دارند می توانید با دقت و در اختیار داشتن اطلاعات بیشتری کالای مورد نیاز خود را تهیه نمایید.
چوب گردو
گردو از دسته درختان پهن برگ است و از نظر سختی در دسته نیمه سخت قرار دارد. این چوب از مرغوب ترین و بهترین انواع چوب موجود در بازار است. این چوب نیمه سنگین است و در مقابل کشش، فشار، خمش و رطوبت مقاومت بسیار بالائی دارد. رنگ قهوه ای خاصی که دارد زیبائی منحصر به فردی به آن بخشیده و در کنار رنگ زیبا گره هایی هم دارد که هنگام برش آن را بسیار خاص جلوه می دهد.
موارد کاربرد چوب گردو:
از چوب گردو در کارهای هنری مانند منبت کاری، خراطی و کنده کاری روی چوب، ساخت مجسمه و انواع دکوری های چوبی، ساخت و تولید ابزار آلات موسیقی و در دکوراسیون منزل و معماری کاربرد دارد.
چوب آبنوس
آبنوس نوعی چوب به رنگ تیره متمایل به مشکی با بافت و تراکم بالا است که در آفریقا، ماداگاسکار، هند و ژاپن رشد می کند که تیره ترین نوع آن در هند رشد می کند. این نوع درخت در مناطق استوائی که گرم و مرطوب است چوب بهتری دارد و به همین خاطر است که نوع هندی آن دارای مرغوبیت بیشتری است. این نوع چوب به علت بافت متراکم و چگالی بالائی که دارد وزن زیادی داشته و مانند سایر چوب ها بر روی آب شناور نمی ماند و در آب فرو می رود و نسبت به نفوذ آب و حشرات از جمله موریانه ها کاملاً مقاوم است. آبنوس در برابر رطوبت و شرایط جوی کاملاً مقاوم بوده و تغییر ابعاد و شکل در آن رخ نمی دهد.
این چوب هنگام صیقلی کردن بسیار صاف و یکدست و براق شده به همین علت برای ساخت مجسمه و وسایل دکوری و زینتی منزل مورد استفاده قرار می گیرد. قیمت این نوع چوب از بسیاری از چوب های موجود در بازار گران تر بوده و با توجه به سختی و مقاومت زیاد آن طبیعتاً تراش دادن آن هم بسیار دشوار است و در نهایت محصول تولیدی از این جنس چوب با قیمت بالائی تولید و عرضه می گردد. به همین جهت طرفداران خاص خود را دارد و برای همه ی مردم نمی تواند قابل تهیه باشد. بخاطر گران بودن و با ارزش بودن این چوب از همه قسمت های آن حتی شاخه های ظریف و ریشه هایش هم استفاده می کنند و هنرمندان و صنعتگران تمام تلاش خود را می کنند که این چوب هیچ دور ریزی نداشته باشد.
چوب آبنوس برای انواع کارهای هنری دستی مانند منبت، معرق، ساز سازی سنتی، خاتم کاری و ساخت زیور آلات به شدت مورد پسند و علاقه هنرمندان است. این چوب به علت مرغوبیت فراوان و سختی و مقاومت خوبی که دارد در ساخت کلاویه های پیانوهای گران قیمت و خاص مورد استفاده قرار می گیرد.
چوب آبنوس دارای انواع و رنگ های مختلفی بوده که هر کدام متناسب با ویژگی های ظاهری آن ها در موارد خاص کاربرد دارند. این چوب به black wood هم معروف است و علت آن رنگ سیاهی است که دارد. آبنوس یک چوب سمی است و می تواند باعث ایجاد حساسیت در افراد شود به همین جهت از آن در ساخت ظروف پذیرائی استفاده نمی کنند.
این نوع چوب دارای عطر بسیارخوبی است و بسیاری از شرکت های تولیدی معتبر در زمینه لوازم آرایشی و عطر از اسانس آن در ساخت محصولات خود استفاده می کنند.
چوب بامبو
بر خلاف آبنوس که متاسفانه در شرف انقراض است و علت آن رشد بسیار کم حدود 80 سانتی متر در چند صد سال!! می باشد بامبو گیاهی است که دارای رشد سریع بوده و گزینه بسیار مناسبی برای جایگزینی آن با سایر انواع چوب در ساخت اشیاء می باشد. انواع مختلفی از بامبو در همه کشورهای دنیا رشد می کند ولی مرغوب ترین نوع آن در آسیای شرقی وجود دارد.
ویژگی های چوب بامبو
بامبو از نیتروژن تغذیه می کند به همین دلیل است که موجب تصفیه و پاک سازی هوا هم می شود. چوب بامبو دارای استحکام فوق العاده زیادی است که در بسیاری موارد می توان گفت نسبت به فولاد و بتن هم مقاومت و استحکام بیشتری دارد ولی در عین حال بسیار سبک بوده و از ظرافت و انعطاف پذیری خوبی هم برخوردار است.
بامبو در برابر نم و رطوبت کاملاً مقاوم است و اصلاً هیچ رطوبتی را جذب نمی کند و به همین دلیل از گزند کپک و حشرات در امان است. بامبو اصلا سمی نبوده و کاملاً پاک و ایمن است و بر خلاف سایر چوب ها موریانه و سایر حشرات هم علاقه ای به آن ندارند به همین دلیل برای ساخت ظروف آشپزخانه از آن استفاده می شود.
چوب هایی که در ساخت ظروف چوبی ایرانی استفاده می شوند از مرغوب ترین انواع می باشد و خریداران می توانند در هنگام تهیه ظروف چوبی با اطمینان کامل نوع ایرانی آن را انتخاب نمایند.
خراطی چیست و آیا ظروف چوبی نیز در طی عملیات خراطی ساخته می شود؟
بله، به طور کلی به هنر ساخت ظروف و اشیاء تزئینی از جنس چوب با کمک دست و ابزار های خاص خراطی نام دارد. این هنر از گذشته های دور در بسیاری از نقاط کشور که دسترسی به انواع چوب در آن زیاد بوده رواج داشته است. امروزه خراطی به شیوه سنتی آن در شهرهای شمالی کشور همچنان مرسوم است و به عنوان صنایع دستی و سوغاتی در مغازه های صنایع دستی به فروش می رسند. این ظروف از چوب انواع درختان مانند افرا، توسکا، راش، شمشاد، ممرز، آزاد و انجیلی تهیه و تولید می شوند.
ظروف چوبی و وسایل تزئینی چوبی در طی عملیات خراطی چگونه ساخته می شوند؟
ظروف چوبی و دیگر لوازم چوبی در عملیات خراطی باید مراحل یکسانی را تا تکمیل شدن طی کنند در ادامه این بحث مراحل ساخت لوازم چوبی در خراطی ها را توضیح می دهیم.
در خراطی ها تولید کنندگان ابتدا با توجه به کاربرد ظرف چوب مناسب با آن را انتخاب می کنند. پس از اینکه نوع چوب مناسب انتخاب شد نوبت به انتخاب ابعاد مناسب برای ساخت شئ می رسد. بعد از آنکه چوب در ابعاد مورد نظر برش داده شد آن را به مدت یک الی دو روز در آب می خیسانند تا نرم شود سپس قطعه چوب را از مرکز آن به دستگاه خراطی وصل می کنند و تراش جداره خارجی ظرف شروع می شود.
چنانچه ظرف توخالی باشد پس از آن که جداره خارجی را شکل دادیم آن را از دستگاه جدا کرده و از سمت دیگر به دستگاه وصل می کنیم و داخل آن را خالی می کنیم. اگر بخواهیم با قطعه چوبی مجسمه بسازیم دیگر نیازی به استفاده از دستگاه خراطی نیست.
صرفاً لازم است قطعه به خوبی به یک سطح متصل شده تا هنگام کار خیلی جابجا نشود و فقط در صورت لزوم خودمان آن را بچرخانیم و پس از آن با ابزار شروع به تراشیدن و شکل دهی به چوب می کنند. در نهایت پس از اینکه حجم مورد نظر آماده شد برای روکش آن از روغن های طبیعی برای جلا دادن به آن استفاده می کنند.
برای ساخت لوازم چوبی منزل از جمله ظروف چوبی در طی عملیات خراطی به چه ابزار و تجهیزاتی نیاز است؟
پس از آن که شخصی تصمیم بر تاسیس کارگاه خراطی می گیرد پیش از شروع به ساخت لوازم چوبی و ظروف چوبی یا وسایل تزئینی لازم است یک سری لوازم و تجهیزات را در اختیار داشته باشد که در مرحله ابتدایی می بایست کارگاه مناسبی را برای این فعالیت تهیه نماید.
کارگاه:
انتخاب کارگاه با سلیقه خود شخص انجام می شود ولی در این خصوص باید دقت کرد که در جائی خارج از فضای مسکونی باشد تا سر و صدای ناشی از تراش چوب و کنده کاری روی آن باعث آزار دیگران نشود هم چنین کار خراطی دارای گرد و خاک زیادی است پس بهتر است برای حفظ سلامتی در فضای کارگاه را درست کرد که بازشو به فضای باز داشته باشد. مورد دیگری که در انتخاب کارگاه اهمیت دارد این است که فضای مورد نظر نورگیر باشد تا بتوان بهترین دید را هنگام کار داشت.
دستگاه خراطی:
مهمترین ابزاری که هر هنرمند و یا صنعتگر کارهای چوبی به آن نیاز دارد دستگاه خراطی است که به کمک آن می توان تمام کارهای انجام شده بر روی قطعه چوبی را به راحتی انجام داد. این دستگاه همانند یک بازوی نگهداری قطعه عمل می کند که این امکان را فراهم می کند تا بتوان به راحتی قطعه و شئ مورد نظر را در زوایای مختلف چرخاند و زیباترین و ظریف ترین کارها را بر روی آن انجام داد.
دستگاه هایی که امروزه از آن در کار خراطی استفاده می کنند با استفاده از نیروی برق کار می کند و دارای انواع و مدل های مختلفی است که متناسب با بودجه و وسع مالی هم چنین نوع کاری که از آن انتظار انجامش را داریم می توان یکی از چندین مدل دستگاه موجود در بازار را تهیه کرد. معمولی ترین نوع دستگاه خراطی که می توان از آن استفاده کرد دستگاه خراطی 30 سانتی متری است که با آن می توان یک قطعه 30 سانتی متری را تراش داد و به شکل محصول مورد نظر درآورد.
ابزارهای اصلی:
ابزارهای اصلی به دو دسته کلی تقسیم می شوند. ابزارهای لازم برای برش و ابزارهای مناسب برای تراش. اینکه یک قطعه چوبی را بخواهیم به یک شکل خاص مثلا یک مجسمه یا وسیله دکوری یا یک ظرف در بیاوریم در ابتدا نیاز به ابزاری برای برش چوب داریم پس از اینکه قالب اصلی شکل ایجاد شد آن وقت از ابزار تراش برای انجام کارهای ظریف تر و شکل دهی دقیق استفاده می کنیم. ابزارهای برش خود به دو دسته پولادها و نون گازها تقسیم می شوند و ابزار های تراش هم به دو دسته اسکنه ها و جدا کننده ها تقسیم می شوند.
ابزار و لوازم جانبی:
یک سری وسایل دیگر مانند انواع پرگار و سنباده و غیره لازم است در کارگاه داشته باشیم که به آن ها ابزار و لوازم جانبی می گویند. ابزار و وسایل کار زیادی در خراطی وجود دارد که می توان از آن استفاده کرد ولی آن چه را در این جا نام بردیم جزء ابزار اصلی و لازمه کارگاه است.
در صورتی که ظروف چوبی منزل دچار ضربه و آسیب شوند راهی برای ترمیم مجدد وجود دارد؟
ظروف چوبی و سایر اقلام چوبی موجود در منازل در صورت ضربه و نگهداری نامناسب پس از مدتی فرسوده می شوند و ظاهر زیبای خود را در اثر پوسته پوسته شدن از دست می دهند این آسیب ها تا حدودی قابل ترمیم می باشند و این کار را هم می توانید خود در منزل با ظرافت کامل، صبر وحوصله بسیار بالا انجام دهید و یا این کار را به تعمیرکاران ماهر در زمینه تولید محصولات چوبی واگذار نمایید.
در ادامه این بحث به راهکار هایی که برای تعمیرات لوازم چوبی وجود دارند می پردازیم تا در صورت لزوم از مطالب ایده بگیرید و خودتان به راحتی کار تعمیر لوازم چوبی را در منزل، در سریع ترین زمان ممکن انجام دهید.
روش هایی برای ترمیم ظروف چوبی و لوازم چوبی منزل:
در برخی موارد وسایل چوبی کادویی و یادگاری می باشند که در چنین شرایطی اشخاص دوست ندارند این وسایل را تعویض کنند و جایگزینی برای آن انتخاب نمایند در صورتی که آسیب دیدگی جزئی باشد نیازی به دور انداختن وسیله و تعویض دیده نمی شود و با استفاده از روش های ساده ای می توان این آسیب ها را ترمیم کرد این روش ها شامل: روغن کاری ظروف چوبی- پولیش کردن ظروف چوبی- رنگ کردن ظروف چوبی و پتینه کاری ظروف چوبی می باشد. در ادامه هریک از این روش ها را جداگانه و به طور مفصل توضیح می دهیم.
روغن کاری:
گرد و غبار یکی از عواملی است که گاها موجب رنگ رو رفتگی وسایل چوبی می شود و عامل می شود ظروف چوبی و تزئینی منزل فرسوده و کهنه به نظر بیاید. برخی وسایل سال ها مورد استفاده قرار می گیرند و طی گذر زمان گرد و غبار به درون منافذ چوب نفوذ کرده و موجب تغییر رنگ دائمی لوازم چوبی می شود.
در چنین شرایطی می توان با استفاده از روغن های مخصوص چوب مانند روغن ساج رنگ و جلای تازه ای به وسیله چوبی خود بدهید. برای این کار ابتدا با استفاده از یک دستمال خشک سطوح ظروف چوبی را کاملا تمیز نماییدt سپس با یک دستمال خشک دیگر که پرز هم نداشته باشد اقدام به روغن کاری وسیله چوبی نمایید پس از جذب شدن روغن در عمق وسیله چوبی و خشک شدن سطح آن متوجه تغییرات می شوید.
پولیش کردن:
طبیعتا با گذر زمان و نحوه استفاده و نگهداری نامناسب از وسایل چوبی سطح آن ها شروع به پوسته پوسته شدن می کند که در چنین شرایطی ترمیم نیاز به دقت فراوانی دارد. مراحل پولیش کردن لوازم چوبی و ظروف چوبی آشپز خانه به این شکل انجام می گیرد که در ابتدا به آرامی با استفاده از سمباده سطح وسیله را سیقل داده و سپس با استفاده از مواد پولیش مانند پارافین یا دیگر مواد کاملا سطوح چوبی را بپوشانید.
به این نکته دقت کنید که این نوع پولیش کردن برای وسایل چوبی مناسب است که از پیش رنگ شده باشند.
رنگ کردن:
رنگ کردن لوازم چوبی منزل در دو صورت انجام می گیرد یکی در شرایطی است که ظروف چوبی از پیش رنگ نداشته باشد که در این صورت کار بسیار ساده است در صورتی که سطح ناهمواری در ظروف چوبی باشد با استفاده از سمباده این سطح را صاف و هموار کرده و سپس با استفاده از یک دستمال نمناک گرد و غبار به وجود آمده در اثر سمباده زنی را به خوبی پاک کرده و پس از آن با استفاده از رنگ های مخصوص، قلم مو و یا اسپری ظروف را به هر طرح و رنگ دلخواهی که تمایل داشتید دربیاوردید.
در شرایطی دیگر ظروف از پیش رنگ دارند در چنین مواقعی کار تا حدودی سخت تر می شود در مرحله اول باید با دو روش موجود رنگ قدیمی را پاک کرده و سپس مجددا ظروف را طبق مراحل قبلی رنگ آمیزی نمایید.
روش اول برای پاک کردن رنگ کهنه برروی ظروف چوبی استفاده از محلول رنگ پاک است که در بازار عرضه می شود که این محلول به علت خاصیت اسیدی که دارد ممکن است در صورتی که سابقه استفاده از آن را نداشته باشید سلامت شما را به خطر بیاندازد نحوه استفاده از محلول به این گونه است که محلول را بر روی ظروف از پیش رنگ شده ریخته و پس از چند دقیقه که رنگ نرم شد با استفاده از یک کاردک به آرامی رنگ را از روی ظروف پاک نمایید سپس با یک دستمال سطح ظروف را کاملا خشک نمایید. این روش به دلیل خطرات احتمالی جهت استفاده در منازل به هیچ عنوان توصیه نمی شود.
در روش دوم با اینکه کار تا حدودی سخت تر می شود و زمان زیاد را باید صرف کنید اما به علت آنکه سلامت شما را به خطر نمی اندازد گزینه مناسبی محسوب می شود. این روش با استفاده از دستگاه سمباده زنی صورت می گیرد و پس از اتمام مرحله سمباده زنی و تمیز کردن سطوح چوبی رنگ آمیزی صورت می گیرد.
در انجام رنگ آمیزی ظروف چوبی به این نکته توجه کنید که ظروف را پس از یک بار رنگ زدن مجدد یک لایه رنگ محافظ بر روی ظروف بزنید (این کار به منظور تثبیت رنگ ظروف صورت می گیرد) و پس از آن ظروف چوبی را به مدت 72 ساعت در فضای باز قرار دهید و اجازه دهید تا رنگ کاملا خشک شود.
پتینه کاری:
پتینه کاری نیاز به مهارت بسیاری دارد و بهتر است جهت انجام این روش نوسازی ظروف چوبی به تعمیرکاران ماهر مراجعه نمایید اما در صورتی که همچنان مایلید که این کار را در منزل انجام دهید یک راه نسبتا آسان را به شما آموزش می دهیم.
پس از آن که مراحل سباده زنی و هموار سازی سطوح چوبی را انجام دادید سطح چوب را به خوبی از گرد و خاک پاک کرده و سپس بخشی را به عنوان محل طرح ریزی جدا کرده و با دقت با استفاده از یک مداد دور آن را خط بکشید و پس از آن اطراف محل طرح ریزی را با دقت رنگ کنید. در محل مشخص شده طرح مورد نظر را با رنگ های در دسترس پیاده نمایید و همان طور که از پیش گفتیم به مدت 72 ساعت بگذارید ظروف چوبی یا دیگر وسایل چوبی که پتینه کاری بر روی آن انجام داده اید خشک شود.
رنگ کردن و پتینه کاری از اقداماتی است که در جهت نوسازی لوازم چوبی فرسوده بسیار خوب عمل می کند و می تواند حس تازگی لوازم چوبی را به شما القا نماید.
ظروف چوبی ایرانی به دلیل استفاده از چوب های مرغوب در ساخت آن و طی کردن مراحل ساخت استاندارد از دوام و ماندگاری بسیار بالایی برخوردار است به همین علت در طی سال ها استفاده ممکن است بار ها به ترمیم نیاز پیدا کند که این مراحل ترمیم هزینه سنگینی در بر ندارد و به راحتی نیز انجام می گیرد.
چرا در ساخت ظروف چوبی ایرانی در مرحله پایانی از روغن جلا استفاده می کنند؟
چوب از آن دسته مواد طبیعی است که نسبت به سایر متریال ها با سرعت بیشتری در طبیعت تجزیه می شود برای اینکه چوب در زمان استفاده دارای دوام و عمر بیشتری باشد و در بسیاری از انواع چوب به جهت اینکه آن ها را در برابر آب و رشد باکتری و انواع قارچ مقاوم کنیم از نوعی روغن باید برای پوشش نهایی اثر چوبی استفاده کرد.
این روغن با توجه به کاربردهای چوب متفاوت است اما در زمینه ظروف دست ساز آشپزخانه و یا لوازم دکوری و مجسمه های چوبی و همینطور اکسسوری های زنانه و مردانه به دلیل ظرافت و حساسیت هایی که در زمینه کاربرد دارند باید از نوعی روغن بی خطر و غیر سمی باید استفاده کرد.
به چه علت از روغن بزرک که به روغن جلا هم معروف است در روغن کاری ظروف چوبی ایرانی استفاده نمی شود؟
این روغن از فرآوری گیاه کتان به دست می آید. روغن بزرک که در نقاشی رنگ و روغن و بسیاری از هنرهای دستی دیگر نیز کاربرد دارد بهترین و ایمن ترین نوع روغنی است که برای این منظور می توان از آن استفاده کرد. این روغن در بین مردم به روغن جلا هم معروف است. این روغن همانند سایر روغن های گیاهی به بافت چوب نفوذ کرده و خیلی در برابر آب مقاوم نیست و به مرور زمان به سطح چوب آمده و لکه های سیاهی ایجاد می کند که چندان خوشایند نیست.
چرا بهتر است در روغن کاری ظروف چوبی ایرانی از روغن گیاهی تولید شده با روش صنعتی استفاده کرد؟
بهترین روغن برای جلا دادن به ظروف و اشیاء چوبی مورد استفاده در خانه، روغنی است که با فرآیندهای صنعتی از پایه روغن های گیاهی با رزین و موم درست شده باشد. این روغن کیفیت بسیار بالایی دارد و به عنوان یک محافظت کننده ی عالی برای ظروف و اشیاء چوبی از آن استفاده می شود.
همچنین بافت طبیعی چوب را حفظ کرده و حس مصنوعی بودن به آن ها نمی دهد و این یکی از مهم ترین ویژگی های این نوع روغن است. در این نوع روغن از مواد آلی فرار بخاطر سمی بودن استفاده نشده و به همین دلیل برای استفاده در ظروف غذاخوری کاملا ایمن و بی خطر می باشد. یکی دیگر از مزایای این نوع از روغن ها این است که به راحتی تمیز و شسته می شوند و لکه مواد غذایی بر روی آن باقی نمی ماند.
ویژگی های روغن گیاهی فرآوری شده با روش صنعتی:
- این روغن دارای کیفیت بالائی است.
- در تهیه و تولید این محصول از مواد طبیعی با کیفیت استفاده شده است.
- این روغن، جلا و براق بودن طبیعی به شئ می دهد.
- از ساخته چوبی به خوبی محافظت کرده و عمر آن را طولانی می کند.
- لکه ناشی از مواد غذایی و یا هر لکه دیگری به راحتی از روی آن پاک می شود و نیاز به فشار و شوینده های مضر ندارد.
- استاندارد لازم برای استفاده در ظروف غذاخوری و پذیرائی را دارد .
- به راحتی و بدون دردسر قابل استفاده است و فرآیند دشواری ندارد.
- با استفاده از وسایل ساده ای مثل قلم مو، دستمال تنظیف، اسپری، غلطک و ابر می توان آن را بر روی جسم مورد نظر زد.
رنگ و جلای گیاهی و یا شیمیایی:
رنگ های طبیعی ظاهری طبیعی به جسم می دهد و بافت چوبی آن را دستخوش تغییرات نا مطلوب نمی کند هم چنین این رنگ ها مواد سمی مضر برای انسان نداشته و این حُسن آن است اما استفاده از این نوع رنگ یک مشکل بزرگ هم دارد و آن این است که چنانچه حجم و اندازه کار زیاد باشد و رنگ را در مرحله اول کم بیاوریم ممکن است برای ادامه کار همان رنگ اولیه را نتوانیم درست کنیم و کار دو رنگ شود.
رنگ های شیمیائی همان طور که از اسم آن پیداست در کارخانه با فرمول خاصی تهیه و ساخته می شود و هر رنگ دارای شماره خاص خود است که برای خرید آن با استفاده از آن کد می توان هربار همان رنگ را دوباره خریداری کرد و خطر دو رنگ شدن برای کار وجود ندارد. برای استفاده از هر کدام از رنگ های طبیعی و یا رنگ های شیمیایی باید متناسب با نوع چوب و جائی که قرار است آن را رنگ کنیم تصمیم گرفت.
روغن های ممنوعه برای جلا دادن به ظروف چوبی:
در بازار روغن های زیادی وجود دارد که برای جلا دادن به چوب از آن ها می توان استفاده کرد ولی باید در نظر داشت چون پایه این رنگ ها کاملاً شیمیائی است برای بدن به شدت سمی و مضر است و به هیچ عنوان برای جلای ظروف غذاخوری نباید از آن ها استفاده کرد مواردی مانند سیلر، کیلر، نیم پلی استر، روغن جلا، رنگ های پلی اورتان و غیره است.
تولید کنندگان ظروف چوبی ایرانی با در نظر گرفتن این نکات سعی دارند که ظروفی با کیفیت بسیار بالا در بازار عرضه نمایند و در کنار آن سلامت خریداران در هنگام خرید و استفاده از این ظروف به طور کامل تضمین شود و در این زمینه کاملا هم موفق بوده اند.
در آشپزخانه منازل از چه انواعی ظروف چوبی استفاده می شود؟
امروزه با وجود این که ظروف آشپزخانه در انواع مختلف بلور، چینی، سرامیک و... تولید میشود اما همچنان عده ای از خانم های خوش سلیقه مایل اند که از ظروف چوبی در آشپزخانه های خود استفاده نمایند. این ظروف علاوه بر این که با انواع طرح و رنگ دکوراسیون ها هم خوانی دارند در هنگام استفاده حس گرمی و محبت خاصی را منتشر می کند.
بنابراین اگر شما هم از جمله کسانی هستید که دوست دارید در آشپزخانه ی خود از ظروف چوبی استفاده نمایید در ادامه باما همراه باشید تا برخی از ظروف موردنیاز برای منزلتان را به شما معرفی نماییم تا بتوانید با دقت بیشتری ست کامل را تهیه نمایید.
سینی چوبی:
سینی های چوبی در طرح ها و سایز های مختلفی در بازار عرضه می شوند که مشتریان می توانند با مراجعه به فروشگاه ها و مغازه های لوازم چوبی سینی های چوبی با طرح و اندازه دلخواه خود را تهیه نمایند.
تخته پنیر چوبی:
یکی از ظروف چوبی که در گذشته به آن توجه زیادی نمی شد تخته پنیر بود اما امروزه نام این ظروف بسیار زیاد شنیده می شود این نوع ظروف در اکثر خانه ها و حتی کافه ها به وفور یافت می شود و افراد می توانند با مراجعه به کافه ها و سفارش تخته پنیر ظروفی را با چند نوع پنیر در مقابل خود مشاهده نمایند.
جای قند و شکر چوبی:
در کنار ظروف چوبی مورد استفاده در آشپزخانه ها برای جای قند و شکر نیز ظروفی در نظر گرفته شده اند که نیمی از آن را با استفاده از سرامیک های رنگی ساخته اند و نیمی دیگر را از چوب و این خود جذابیت منحصر به فردی را به فضای آشپز خانه می بخشد شما با تهیه این ظروف می توانید به تکمیل دکور چوبی خود کمک نمایید تا برای زیبایی آشپز خانه خود کم و کسری نداشته باشید.
جای قاشق و چنگال چوبی:
در صورتی که در آشپزخانه خود از قاشق و چنگال چوبی استفاده می کنید بهتر است بجای این که بگذارید این قاشق چنگال های زیبا در کشو های کابینت آشپز خانه پخش شوند در یک جای قاشق و چنگال چوبی نگهداری نمایید تا علاوه بر مرتب کردن کشو های کابینت و آزاد سازی فضا در این کشو ها زیبایی آشپز خانه خود را نیز دو چندان نمایید.
سبد های چوبی:
این سبد ها با استفاده از کلاف های چوبی به صورت منظمی تهیه شده اند که قابلیت نگهداری لوازم را در وزن های بسیار بالا را دارند در هنگام تهیه این سبد ها دقت نمایید که هرچه بافت سبد فشرده تر باشد توان نگهداری لوازم در این سبد ها بیشتر می شود و ماندگاری بیشتری نیز پیدا می کنند.
کفگیر و ملاقه چوبی:
از کفگیر و ملاقه های چوبی در هم زدن آش، برنج و ماکارونی داغ استفاده می کنند. این لوازم آشپزخانه به علت کاربردی که دارند در زمان انتخاب باید حساسیت بیشتری را به خرج دهید زیرا در زمان استفاده از لوازم چوبی در غذاهای داغ پس از خروج این وسایل میکروب ها به راحتی توسط منافذ چوب جذب شده و در صورت استفاده مجدد این میکروب ها وارد بدن شده و سلامت را به خطر می اندازد پس بهتر است در هنگام خرید کفگیر و ملاقه چوبی به این نکته دقت کنید که این دو وسیله توسط روغن مناسب به خوبی صیقل داده شده و منافذ باز نداشته باشند.
برای نگهداری از ظروف چوبی ایرانی از چه روش هایی باید استفاده کرد تا دوام و ماندگاریشان بیشتر شود؟
معمولا ظروف چوبی ایرانی از دوام و ماندگاری بسیار بالایی برخوردارند و کمترین مشکلات در دوران نگهداری برای آن ها ایجاد می شود اما با این حال بهتر است در حفظ و نگهداری این ظروف یک سری نکات را رعایت کرد تا طول عمر ظروف به نسبت افزایش یابد.
1. دوری از آفتاب: اولین نکته که باید در هنگام نگهداری ظروف چوبی مورد توجه قرار بگیرد دوری از آفتاب است. چوب ها در هر جنس و مدلی که باشند در برابر گرما بسیار حساس هستند و اگر ظروف چوبی را در برابر آفتاب قرار دهید پس از چند روز متوجه می شوید که چوب بسیار رنگ پریده و خشک شده بنابراین بهتر است ظروف چوبی را از آفتاب و گرمای بیش از حد شومینه و شوفاژ دور نگهدارید.
2. مراقبت از روکش های چوب: در صورتی که ظروف تهیه شده از روکش چوبی برخوردار باشد باید بدانید که در صورت استفاده نامناسب و نگهداری نامناسب این ظروف، خیلی سریع روکش چوبی برداشته می شود در صورتی که با چنین صحنه ای مواجه شدید سریعا روکش را با چسب های مخصوص بچسبانید و با قرار دادن یک وسیله نسبتا سنگین برروی آن برای چند ساعت روکش را مجددا بچسبانید.
3. نظافت و گردگیری: حشرات موذی در مکان های کثیف به راحتی تخم گذاری می کنند. درز چوب ها یکی از بهترین مکان ها برای زندگی سوسک ها و موریانه ها می باشد بنابراین درصورتی که در منزل خود از وسایل چوبی استفاده می کنید بهتر است به صورت روزانه گردگیری شود تا جایی برای زندگی این حشرات وجود نداشته باشد زیرا در صورت ماندگاری این حشرات در درز چوب ها پوسیدگی چوب سریع تر انجام می شود.
4. رطوبت دهی: به طور کلی چوب ها میانه خوبی با آب ندارند و در صورتی که به صورت مداوم با آب برخورد کنند دچار پوسیدگی زود هنگام می شوند اما بخار آب باعث نرمی چوب می شود و ماندگاری چوب را افزایش می دهد. بهتر است هرمدتی یک بار ظرفی را پر آب کرده و بر روی شوفاژ و بخاری نزدیک به آشپزخانه قرار دهید تا بخار به ظروف چوبی برخورد کند و رطوبت را افزایش دهد.
ظروف چوبی فارست مبل نیز با بسته بندی خاص و شیک میتواند بهترین گزینه برای هدیه در مناسبت های مختلف به عزیزانتان باشد.
شما همراهان گرامی نیز می توانید با مراجعه به صفحه فارست مبل در دیجی کالا مدل های متنوع ظروف چوبی را مشاهده و خرید نمایید و همچنین در قسمت محصولات و بخش اکسسوری سایت فارست مبل مدل های مختلف ظروف را مشاهده نمایید در واتساپ و دایرکت اینستاگرام نیز پاسخگوی سوالات شما خریداران محترم هستیم.
اکسسوری های چوبی شامل چه چیز هایی می شود؟
بشر از زمان های قدیم از چوب استفاده های فراوانی کرده است و یکی از آن ها علاوه بر ساخت ظروف غذاخوری تهیه زیورآلات است که هم زنان و هم مردان از آن استفاده می کردند. امروزه باز هم مردم برای آشتی با طبیعت و حس خوبی که کارهای چوبی به آن ها می دهد به استفاده از زیورآلات چوبی روی آورده و محبوبیت و مقبولیت فراوانی در بین همه مردم مخصوصاً قشر جوان پیدا کرده است.
جواهرات چوبی مجموعه ای از تسبیح، گردن آویز چوبی، گردنبند، دستبند، النگو، گوشواره، انگشتر، گیره مو و آویز های مختلف و غیره می شود. در طراحی اکثر این زیورآلات از طبیعت الهام گرفته می شود. دست سازه های چوبی در کنار طبیعی بودن تلفیقی از اصالت و زیبائی هستند همین خاصیت باعث می شود که این زیورآلات هرگز از مد نیفتند و همیشه و همه جا بتوان از آن ها استفاده کرد.
در میان تمامی زیورآلات چوبی گردنبند رتبه نخست محبوبیت در بین مصرف کنندگان را دارد و پس از آن دستبند جایگاه بعدی را به خود اختصاص داده است. برای ایجاد جذابیت بیشتر در استفاده از جواهرات چوبی می توان نقش روی آن را با لباسی که می پوشیم هماهنگ کنیم. امروزه بسیاری از برندهای مطرح دنیا به تولید جواهرات چوبی روی آورده اند و در بعضی موارد آن ها را با طلا، نقره و فلزات گرانبهای دیگر تلفیق کرده اند.
در این مقاله با انواع ظروف چوبی و چوب های به کار رفته در مرحله ساخت و روش های ترمیم و نگهداری ظروف چوبی آشنا شدید.
امیدواریم مطالب ارائه شده در این مقاله مورد پسند شما عزیزان واقع شده باشد و از خواندن آن لذت برده باشید.